آیا کودک شما هم دندان قروچه ( براکسیسم) دارد؟
آیا گاهی صدای کشیده شدن دندان‌هایش بر روی یکدیگر را می‌شنوید؟
برخی از کودکان هنگام خواب و برخی هنگام بیداری و در موقعیت‌های گوناگون، ناخودآگاه فک‌ها را بر روی هم فشار می‌دهند. این موضوع به‌صورت غیرارادی اتفاق می‌افتد و می‌تواند دلایلی فیزیکی و یا روانی داشته باشد.
دندان قروچه کودکان معمولا از سن ۳ سالگی شروع شده و حدود ۶ سالگی برطرف می‌شود، اما این احتمال هم وجود دارد که تا پایان عمر همراه کودک شما باشد. دندان قروچه کودکان می‌تواند دلیل مهمی نداشته باشد و خود‌به‌خود از بین برود، اما گاهی نیز عواملی خاصی باعث به وجودآمدن دندان قروچه در کودکان می‌شود.
در این مقاله سعی داریم شما را با علت دندان قروچه کودکان آشنا کرده و چند پیشنهاد برای درمان آن به شما ارائه دهیم. اگر شما هم کودکی دارید که دندان‌هایش را زیادی روی هم فشار می‌دهد، این مقاله را دنبال کنید.
۱- وراثت، دلیل بروز دندان قروچه در کودکان
شاید باور آن آسان نباشد، اما وراثت هم می‌تواند یکی از عوامل دندان قروچه باشد. اگر والدین در کودکی دندان قروچه داشته‌اند، بسیار احتمال دارد که همین اتفاق برای فرزندانشان هم رخ دهد. یکی از عوامل اصلی این موضوع، شباهت فک و صورت کودکان با والدین است.همچنین عادت‌ها و بیماری‌هایی که بین والدین و فرزندانشان مشترک است، می‌تواند علت دندان قروچه کودکان باشد.
۲-استرس، مهم‌ترین علت دندان قروچه در کودکان
به نظر می رسد استرس ارتباط نزدیکی با دندان قروچه کودکان در خواب دارد. اگرچه تحقیقات بیشتری برای تعیین اینکه آیا استرس باعث دندان قروچه کودکان می‌شود یا نه نیاز است، اما تحقیقات اخیر این موضوع را تاحدی تایید می‌کنند. طبق مطالعات انجام شده روی کودکان نوپا، بچه‌هایی که با رویدادهای استرس‌زا مواجه بودند، بیشتر دچار دندان قروچه در خواب می‌شدند. برای کودکان در سن مدرسه، دندان قروچه ممکن است راهی برای مقابله با استرس امتحان، تکالیف خانه و گرفتن نمرات خوب باشد.
بنابراین می‌توان گفت علت دندان قروچه کودکان می‌تواند استرس باشد. فشارهای ناشی از عوامل محیطی مثل روابط با دوستان، خانواده و مدرسه ازعوامل شایع دندان قروچه در کودکان هستند. بسیاری از اوقات کودکان از فشردن دندان‌ها بر روی یکدیگر به عنوان ابزاری برای کنترل استرس یا خشم استفاده می‌کنند. در واقع دندان قروچه می‌تواند یکی از علائم فیزیکی اضطراب در کودکان نیز باشد. اگر دندان قروچه کودک شما ناشی از استرس است، در این رابطه لازم است حتما با مشاور صحبت کنید.
۳-تغذیه نادرست از عوامل موثر در بروز دندان قروچه کودک
از دیگر عوامل موثر در بروز دندان قراوچه کودکان می‌توان به نوع تغذیه آن‌ها اشاره کرد. برای مثال مصرف زیاد کافئین می‌تواند علت دندان قروچه در کودکان باشد. خوردن بیش‌ازحد خوراکی‌های کافئین‌دار مانند چای، قهوه و شکلات موجب تشدید دندان قروچه کودکان می‌شود. همچنین سوءتغذیه، کم‌آبی بدن (دهیدراته شدن) و مصرف برخی داروها مانند آمفتامین نیز از دیگر عوامل موثر در بروز و تشدید دندان قروچه هستند. اگر فکر می‌کنید تغذیه کودک شما مشکل دارد و نمی‌دانید چه نوع غذاهایی برای فرزندتان مناسب است به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله «انواع غذاهای سالم برای کودکان» را مطالعه کنید.
۴- انگل یا کرم روده علت پنهان دندان قروچه کودکان
گاهی اوقات علت دندان قروچه کودکان جسمانی است. برخی از بیماری ها می‌توانند سبب تشدید دندان قروچه در کودکان شوند. شاید برای شما دشوار باشد که این موضوع را بپذیرید اما انگل یا کرم روده می‌تواند یکی از دلایل دندان قروچه در کودکان باشد. با اینکه این نظریه کاملا تائید نشده، اما ممکن است وجود انگل، در ایجاد دندان قروچه کودک موثر باشد. توصیه می‌شود که در صورت بروز دندان قروچه، برای مطمئن‌شدن از وجود انگل به متخصص مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات لازم این موضوع روشن شود.
۵-دندان قروچه کودکان ناشی از درد شدید
به‌طور کلی وجود یک یا چند عامل ممکن است موجب بروز دندان قروچه در کودک شما باشد. اغلب این حالت بیشتر هنگام تمرکز بر روی انجام یک کار اتفاق می‌افتد. درد یکی دیگر ازدلایل دندان قروچه در کودکان است. معمولا هنگام درد کودکان دندان‌هایشان را بیشتر بر روی هم فشار می‌دهند. شاید شما از علت درد بی‌خبر باشید و بدن کودک درگیر عفونت یا التهاب باشد. همچنین دندان قروچه می‌تواند نشانه خوبی برای بررسی این موضوع باشد چرا که کودک به‌راحتی قادر به بیان مشکلات جسمی خود نیست.
۶-مشکلات خواب دلیل دیگری برای دندان قروچه کودکان
مشکلات خواب مانند خروپف می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکل در بدن باشد. درهرحال اگر کودک شما خروپف می‌کند، این مسئله می‌تواند علت دندان قروچه در کودک شما باشد. اگر خروپف‌کردن کودک شدید است، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید. البته بسیار احتمال دارد که تنها یک مشکل ساده تنفسی باشد، اما برای اطمینان از سلامتی کودک خود سراغ یک متخصص بروید. خروپف می‌تواند یکی دیگر از دلایل بروز دندان قروچه باشد.
۷-مشکلات دهان و دندان دلیل ایجاد براکسیسم
دندان‌های بسیاری از کودکان باهم، تراز نیستند و ممکن است به همین دلیل کودک به‌طور ناخوداگاه آن‌ها را بر روی هم فشار دهد. در نتیجه دندان‌هایی که بلندتر هستند دچار سائیدگی می‌شوند. این مشکل برای دندان‌های شیری کودکان بسیار رخ می‌دهد.
وجود عفونت در دهان، دندان‌های پرشده‌ای که با دندان‌های دیگر هم‌تراز نیستند و هر مشکل دیگری که دهان و دندان‌ها را درگیر کند، می‌تواند علت دندان قروچه کودک باشد. تجمع پلاک یا بیماری‌های لثه نیز می‌توانند از موارد احتمالی بروز این مشکل باشند.
گاهی نیز آلرژی می‌تواند باعث التهاب بافت داخلی دهان و بروز خارش شود. گاهی این حالت به لثه‌ها منتقل می‌شود و کودک احساس می‌کند که دندان‌هایش دچار خارش شده‌اند. همچنین اگر آلرژی موجب شود تا کودک وادار به تنفس از راه دهان شود، احتمالا دندان قروچه او تشدید می‌شود.
درمان دندان قروچه کودکان چیست؟
شاید برایتان جالب باشد بدانید که در اکثر مواقع، دندان قروچه در کودکان خود به خود درمان می‌شود. این مشکل معمولا بعد از ۶ سالگی برطرف می‌شود و جای هیچ‌گونه نگرانی نیست. در طول این مدت هم لازم است تا مراقب وارد شدن فشارهای روانی و استرس به کودک باشید. شب‌ها پیش از خواب می‌توانید مدتی کنار کودک بمانید و او را نوازش کنید یا ماساژ دهید. علاوه‌بر‌این لازم است تا مراقب سلامت دهان و دندان او باشید.
در صورت ادامه‌دارشدن و شدید بودن دندان قروچه، لازم است تا از روش‌های درمانی استفاده کنید. این مشکل می‌تواند به مرور به عاملی برای سردرد، تخریب مینای دندان و فشار بر مفاصل و عضلات فک تبدیل شود.
یک راه حل مناسب برای کاهش اثرات دندان قروچه، استفاده از نایت گارد است. نایت گارد یک ابزار پلاستیکی است که میان دندان‌ها قرار می‌گیرد و از تماس آن‌ها با یکدیگر جلوگیری می‌کند. به این ترتیب دیگر امکان سایش دندان‌ها وجود نخواهد داشت. تهیه نایت گارد باید با مشورت پزشک صورت گیرد تا کاملا متناسب با دندان‌های کودک طراحی شود. اگردندان‌های کودک تراز نیست باید از دندان‌پزشک کمک بگیرید. معمولا مشورت با یک متخصص می‌تواند مفید باشد و از بروز مشکلات بعدی پیشگیری کند.
با وجود صحبت‌های گفته شده، اگر دندان قروچه ناشی از فشارهای روانی و استرس است، برای درمان دندان قروچه کودک ضمن مراجعه به مشاور و تلاش در آرام‌کردن اوضاع، ورزش و حتی فیزیوتراپی هم پیشنهاد می‌شود. یکی از فواید ورزش برای کودکان کاهش استرس است و این امر می‌تواند به صورت غیرمستقیم به درمان دندان قروچه کودکان کمک کند. کنترل اضطراب و ایجاد آرامش در فضای خانه و در روابط میان اعضای خانواده، از مهم‌ترین روش‌های درمان دندان قروچه در کودکان به حساب می‌آید.
در هر حال آن‌چه اهمیت دارد این است که نباید این مشکل را نادیده بگیرید و بهتر است در صورت ادامه‌دارشدن و تشدید آن به فکر راهی برای کاهش اثرات تخریبی و درمان دندان قروچه کودک باشید، زیرا به هر دلیل احتمال دارد کودک تحت تاثیر عوامل جسمی و روانی جدی دچار این مشکل شده باشد. قطعا مشورت با متخصص و دریافت مشاوره کودک می‌تواند بهترین گزینه برای درمان دندان قروچه کودکان و حفاظت از سلامت آن‌ها باشد.
در این مقاله سعی کردیم شما را با علت دندان قروچه کودکان و روش‌های درمان آن آشنا کنیم. آیا کودک شما نیز دندان قروچه دارد؟ شما از چه روشی برای درمان دندان قروچه کودکتان استفاده کرده‌اید؟ خوشحال می‌شویم در بخش نظرات تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
گلنار رضازاده هستم بازی درمانگر و روان درمانگر کودک، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مشاوره خانواده از دانشگاه خوارزمی تهران. از سال ۱۳۹۴ به صورت تخصصی در حوزه بازی‌درمانی، آموزش مهارت‌های زندگی کودک، فرزند پروری و مدیریت استرس والدین مشغول به کار بوده‌ام. باتوجه به اینکه محتوای حوزه کودک بسیار حساس و مهم است، تمامی منابع و مطالب تولید شده در بلاگ کیدزی را پیش از انتشار بررسی می‌کنم.
زهرا سادات طالبیان هستم روانشناس کودک، دارای مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه یزد. از سال ۱۳۹۲ به صورت تخصصی در حوزه‌های بازی درمانی، درمانگری کودک( تشخیص و درمان اختلالات مختلف)، آموزش مهارت‌های زندگی به بچه‌ها و فرزندپروری مثبت، فعالیت کرده‌ام. در تیم کیدزی به‌عنوان نویسنده و روانشناس کودک، تلاش می‌کنم مطالب مربوط به کودکان و دغدغه‌های والدین را در قالب مقالات آموزشی ارائه دهم.
خیلی جالب بود . کودک من دندان قروچه داره ، خیلی کمک کرد این مطلب، ممنون
خوشحالیم که مطلب براتون مفید بوده و ممنون که نظرتون رو با ما به اشتراک گذاشتید.
سپاس از مطلب عالی تون.
خوشحالیم که مطالب براتون مفید بوده🌻
من نمیدونستم دندان قروچه بچه میتونه به دندوناش آسیب بزنه و اینکه کلا مشکل دهان و دندان ممکنه علتش باشه. ممنون بابت مطلب خوبتون.
سپاس از همراهی شما🌻
واقعا دندان قروچه به ارامش داشتن و عصبی بودن بچه خیلی مربوطه. ممنون از راهنمایی هاتون.
این موضوع رو همیشه برام سوال بود
ممنون از مطلب
واقعا دندون قروچه کودکان انقدر رایجه؟ من فکر میکردم فقط دختر من این مشکل رو داره . مرسی از موضوعات خوبی که میذارید
نایت گارد واقعا وسیله کاربردی ای برای این مشکل
دختر یک ساله من خیلی دندان قروچه داره من خیلی نگرانش میشم شبا. ممنون بابت مطلب خوبتون