ما صاحب گوشیهای همراه هستیم یا آنها صاحب ما؟ حتما شما هم فیلمها یا انیمیشنهایی را دیدهاید که شورش یکباره ابزارهای هوشمند بر علیه انسانها را نشان میدهند. طوری که مردم هیچ اختیاری از خود ندارند و انگار گوشیهای موبایل هیپنوتیزمشان میکنند. خیلی از اوقات والدین هم، تصوری شبیه این فیلمها دارند و نگرانند که فرزندشان آنقدر در تلفنهای هوشمند غرق شود که دیگر با دنیای واقعی نتواند ارتباط برقرار کند.
این روزها، دیدن کودکی موبایل در دست به اندازه دیدن یک بچه، در حال بازی با توپ در سالهای قبل از عصر دیجیتال رایج است. کودکان امروزی خیلی از اوقات از پدر و مادرشان در استفاده از موبایل، ماهرترند. بسیاری از والدین میخواهند بدانند فرزندشان(در هر سنی) چه مدت زمانی را باید جلوی نمایشگرها (اعم از تلویزیون، تلفن هوشمند، تبلت، لپتاپ و هر ابزار هوشمند دیگری) بگذراند تا آسیبی متوجه او نباشد؟پاسخ این سوال به سبک فرزندپروری والدین، شرایط کودک، فرهنگ جامعه و شیوه زندگی بستگی دارد اما در نهایت این پدر و مادرها هستند که باید تصمیم بگیرند فرزندشان چگونه و چه مدت زمانی را صرف استفاده از موبایل یا سایر ابزارهای دیجیتال کند.
نکتهای که باید به آن توجه شود این موضوع است که زمان استفاده کودکان از موبایل و تماشای تلویزیون، نباید جایگزین زمان مورد نیاز برای خواب، غذا خوردن، بازی، مطالعه و تعامل با خانواده و دوستان آنها شده و باید طبق استانداردهای زمانی توصیه شده کارشناسان، مدیریت شود.
روانشناسان و کارشناسان دیجیتال برای جلوگیری از آسیبهای مختلف به کودکان، زمانهای استاندارد استفاده از تلفن هوشمند و سایر ابزارهای دیجیتال را متناسب با هر سنی بیان میکنند. اگر شما هم به دنبال عدد طلایی مدت زمان مناسب هر گروه سنی کودکان هستید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
ممنوعیت استفاده از نمایشگرهای دیجیتال در کودکان زیر ۲ سال
روانشناسان و پزشکان اطفال معمولا توصیه میکنند که کودکان زیر ۲ سال، از هر نوع صفحه نمایشی دور نگه داشته شوند. یکی از دلایل این توصیه، مضرات موبایل برای چشم کودکان است. اگر فرزند بزرگتری دارید، برایش توضیح دهید که چرا باید برادر یا خواهر کوچکترش را از این وسایل دور نگه دارد. با این روش فرزندان بزرگتر متوجه میشوند که بچههای کوچکتر اجازه استفاده از وسایل الکترونیکی را ندارند.
میزان استفاده از موبایل در کودکان ۲ تا ۶ ساله
در بازه سنی ۲ تا ۶ سالگی، حداکثر ۱ ساعت تماشای صفحه نمایش یا بازی با گوشی همراه، توصیه میشود، اما باید تحت نظارت دقیق والدین انجام شود، تا محتوای آموزشی و متناسب با سن کودک انتخاب شود. به طور مثال کودک شما میتواند کلمات و جملهسازی را از یک فرد در یک ویدئوکال و یا انیمیشنها و بازیهای آموزشی یاد بگیرد، اما نکته مهم در مدیریت زمان استفاده از موبایل این است که کودکان در این بازه سنی، تنها، زمانی میتوانند از طریق انیمیشنها، آموزش ببینند که والدین، آنها را همراهی کنند و محتوا را دوباره آموزش دهند. اگر تشخیص و انتخاب محتوای درست در این سن برای شما سخت است، میتوانید از اپلیکیشنهای کاربردی مثل ویدزی برای انتخاب انیمیشن استفاده کنید.
مدت زمان استفاده از موبایل بچههای ۷ تا ۹ سال
مدرسههای امروزی با سرعت هرچه تمامتر به سمت آموزش آنلاین حرکت میکنند. کودکان خواه ناخواه برای انجام هر آزمایش علمی یا تحقیق کلاسی به ابزارهای هوشمند مثل موبایل یا لپتاپ نیاز دارند. با این حال، روانشناسان کودک و کارشناسان فضای مجازی معتقدند که برای آموزش بهتر زمان استفاده از موبایل و تبلت توسط کودک، گوشی موبایل شخصی در این سن در اختیار کودک قرار نگیرد.
اگر در شرایطی هستید که نیاز دارید با فرزندتان هنگام دوری از خانه، در تماس باشید، یک تلفن قدیمی بدون دسترسی به اینترنت به کودک بدهید. پیشنهاد میشود، در این سن، به منظور کنترل زمان استفاده کودکان از موبایل، بچهها، بدون در نظر گرفتن کلاسهای آنلاین و انجام تکالیف، حدودا ۹۰ دقیقه تا ۲ ساعت را صرف استفاده از موبایل یا تماشای تلویزیون کنند. در این سن هنوز مهارتهای کودک برای ورود به شبکههای مجازی مناسب نیست و بهتر است از این امر جلوگیری کنید. بهتر است با افزایش میزان استفاده از موبایل در بچههای ۷ تا ۹ ساله، قوانین استفاده از موبایل برای کودکان را در خانه وضع کنید.
این قوانین به فرزند شما برای استفاده کمآسیبتر از موبایل کمک میکنند. به عنوان یک قاعده کلی در مدیریت زمان استفاده کودکان از موبایل، برای برنامههای دیگری مثل فعالیتهای خانوادگی سالم اعم از پیادهروی، دوچرخهسواری و شبهای بازی خانوادگی، برنامهریزی کنید. بهتر است برای یادگیری مدیریت زمان استفاده از موبایل توسط کودک، او را ترغیب کنید تا درباره علایقش، اطلاعات کسب کند. مثلا اگر کودک حیوانات را دوست دارد، به او بگویید که میتواند از این زمان برای دیدن مستندهای حیاتوحش یا کسب اطلاعات درباره حیوانات استفاده کند. با این راهکار، کودک کاربردهای مفید تکنولوژی را یاد میگیرد و بهتر میتواند مدت زمان استفاده از موبایل، تبلت یا تلویزیون را کنترل کند.
استاندارد زمان استفاده از موبایل و تبلت برای کودکان بزرگتر از ۱۰ سال
از حدود ۱۰ سالگی به بعد معمولا زمزمههای خرید گوشی موبایل شخصی از سمت بچهها شنیده میشود. اگرچه بهترین سن خرید موبایل برای کودکان از سمت گروههای متخصص معمولا ۱۳ سالگی به بعد شناخته میشود اما این سن یک عدد تخمینی به شمار میرود و هیچ ضرورتی برای آن وجود ندارد. در واقع این موضوع یک تصمیم خانوادگی است که به عوامل متعددی بستگی دارد و شما باید بر اساس آنها تصمیم بگیرید.
میزان مناسب استفاده از موبایل برای کودکان ۱۰ ساله و بزرگتر(بدون در نظر گرفتن کلاسهای آنلاین و انجام تکالیف)، حدودا ۲ تا ۳ ساعت در روزهای عادی و زیر ۴ ساعت در روزهای آخر هفته، توصیه میشود. با توجه به افزایش مدت زمان استفاده کودکان از موبایل در این سن، پیشنهاد میشود والدین، برنامههایی را در اختیار کودک بگذارند که تحت نظارت و تایید کارشناسان دیجیتال و روانشناسان کودک است. به طور مثال در اپلیکیشن همبازی، بازیهایی متناسب با سن کودک و متمرکز بر رشد شناختی و مهارتهای کودکان به بچهها عرضه میشود و کودک در معرض بازیهای خشن یا ارتباط با افراد غریبه و ناشناس قرار نمیگیرد. دقت کنید افزایش سواد رسانهای شما در موضوع نظارت بر فعالیت کودکان، مفید خواهد بود. حتی اگر فرزند شما تحت تاثیر حرفهای همسالان خود جذب بازی خاصی شده باشد که در آن محتوای نامناسب نمایش داده میشود، نظارت و آگاهی شما کمککننده خواهد بود.
چگونه به کودکان مدیریت زمان استفاده از موبایل و نمایشگرهای دیجیتال را آموزش دهیم؟
در سالهای اخیر یک موضوع جنجالبرانگیز دیگر نیز به لیست جدالهای والدین و بچهها اضافه شده است. این موضوع چیزی نیست جز کنترل زمان استفاده از موبایل! کودکان این روزها، زمان زیادی را صرف بازیهای موبایلی، تماشای انیمیشن، گشت و گذار در فضای مجازی و فعالیتهای مشابه میکنند.
واقعیت این است که دنیای ابزارهای هوشمند حتی برای ما به عنوان والد نیز جذابیت خاصی دارد، اما همین مسئله موجب نگرانی زیادی نیز میشود: آیا بچهها میتوانند از خود در برابر این دنیای جذاب محافظت کنند یا نیاز به یادگیری مهارت دارند؟ با علاقه شدید کودک به بازی با موبایل چه کنیم؟ برای پاسخ به این سوالات و کاهش این نگرانیها، در این نوشته تلاش کردهایم تا راهنمای جامعی برای والدین درباره مدیریت زمان استفاده از موبایل در کودکان تدوین کنیم. بهتر است به این طبقهبندیها دقت کنید. همانطور که اجازه نمیدهید فرزندتان، فیلمهایی که مناسب سنش نیست را تماشا کند، درباره مدت زمان مجاز استفاده از موبایل در کودکان نیز باید قوانینی را وضع کنید.
شما میتوانید برای آموزش بهتر مدیریت زمان استفاده از موبایل و تبلت به کودک از راههای متنوعی بهره بگیرید. مثلا بهتر است قبل از شروع بازی، درباره میزان زمانی که کودک اجازه دارد بازی انجام دهد با او به توافق برسید. با این روش کودک در برابر شما مقاومت نخواهد کرد. ۵ دقیقه قبل از به پایان رسیدن زمان بازی به او یادآوری کنید که بازه زمانی در حال اتمام است تا اگر در بین یک مرحله از بازی هستند فرصت ذخیره کردن اطلاعات را داشته باشند.
اقتدار داشته باشید اما منطقی باشید. مثلا اگر فقط ۲ یا ۳ دقیقه بیشتر زمان نیاز دارند تا مرحله را تمام کنند، اجازه دهید بازی را ادامه دهند. میتوانید به آنها بگویید هر دقیقهای که بیشتر بازی کنند باعث کاهش ۵ دقیقهای از زمان بعدی بازیشان خواهد شد. همچنین به منظور آموزش کنترل زمان استفاده از موبایل و تبلت، میتوانید از ساعتهای زنگدار برای اطلاع دادن زمان بازی به بچههای کوچکتر استفاده کنید. ساعت را کوک کنید و آن را در جایی قرار دهید که بتوانند به شکل مداوم زمان را چک کنند. حتی اگر هنوز نمیتوانند ساعت را بخوانند، به آنها آموزش دهید تا بر اساس موقعیت مکانی عقربهها، زمان را متوجه شوند.
اطمینان حاصل کنید که بچهها دقیقا عواقب سرپیچی کردن از قوانین مرتبط با زمان استفاده از موبایل و سایر وسایل ابزارهای هوشمند را میدانند. در حال حاضر اپلیکیشنهای خاصی برای گوشیهای همراه والدین، موجود هستند که به شما اجازه میدهند دسترسی کودکان به برخی از برنامهها و بازیها را محدود کنید. میتوانید از این اپلیکیشنها کمک بگیرید.
در مرحله آخر هرگز نقش خودتان را به عنوان یک الگو برای میزان استفاده از موبایل فراموش نکنید.
شما در روز چند ساعت را مشغول استفاده از موبایل هستید؟ فرزندتان چطور؟ سوالات خود را در این زمینه با کارشناسان کیدزی در میان بگذارید.
گلنار رضازاده هستم بازی درمانگر و روان درمانگر کودک، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مشاوره خانواده از دانشگاه خوارزمی تهران. از سال ۱۳۹۴ به صورت تخصصی در حوزه بازیدرمانی، آموزش مهارتهای زندگی کودک، فرزند پروری و مدیریت استرس والدین مشغول به کار بودهام. باتوجه به اینکه محتوای حوزه کودک بسیار حساس و مهم است، تمامی منابع و مطالب تولید شده در بلاگ کیدزی را پیش از انتشار بررسی میکنم.
زهرا سادات طالبیان هستم روانشناس کودک، دارای مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه یزد. از سال ۱۳۹۲ به صورت تخصصی در حوزههای بازی درمانی، درمانگری کودک( تشخیص و درمان اختلالات مختلف)، آموزش مهارتهای زندگی به بچهها و فرزندپروری مثبت، فعالیت کردهام. در تیم کیدزی بهعنوان نویسنده و روانشناس کودک، تلاش میکنم مطالب مربوط به کودکان و دغدغههای والدین را در قالب مقالات آموزشی ارائه دهم.
چه خوب که مدت زمان استفاده از موبایل رو برای هر سن گقتید. ممنون
خوشحالیم که مطلب براتون مفید بوده
ممنون که گفتید اما من یک دل نگرانی دارم من قبل از اینکه این مطلب را بخوانم ۶یا۵ ساعت به گوشی نگاه میکردم ایا باعث خواس پرتی میشود؟ من دل نکران هستم
آرزوی عزیز سلام خوشحالیم که همراهمونی. نمیشه گفت توی سنین نوجوونی و جوونی، حواسپرتی ویژگی موندگاریه. این موضوع میتونه تحت تاثیر سبک زندگی قرار بگیره. بنابراین پیشنهادمون اینه که از حالا به بعد حواست به مدت زمان نگاه کردن به صفحههای نمایش باشه و اگه نگران حواسپرتی هستی، تمرینهایی برای بهبود دقت و تمرکز و حافظه انجام بدی و سبک زندگیت رو با انجام فعالیتهای ورزشی، هنری، تعامل با طبیعت و حیوانات و … سالمتر کنی.
من ۶تا۵ ساعت به گوشی نگاه میکردم ایا ممکن است حواس پرتی بگیرم؟
من تازه آمدم ببینم چیه
من کودکم ۲سالو نیمشه خیلی به گوشی وابسته شده چکار کنم خیلی لجبازشده
سلام وقت بخیر🌱 مدیریت زمان استفاده از تلفن همراه برای خردسالان که هنوز خودکنترلی در آنها شکل نگرفته یا خیلی کمه به عهده والدینه. پیشنهاد میکنیم برای فرزندتون در زمینه استفاده از تلفن همراه قانون بذارین و این قوانین رو بارها و بارها کاملا آروم و به زبون خود کودک شرح بدین. همچنین بهتره شرایط انجام کارهایی مثل بازیهای حرکتی، فعالیتهای هنری، پیادهروی، خواندن قصه و شعر، تعامل با طبیعت و… رو برای فرزندتون فراهم کنین تا لذت فعالیتهای دیگه رو هم بچشه.
سلام
سرشار از انرژی باشید
اگر کودکی با دیدن کلیپهای بازی جی تی ای دچار استرس وترس شده باشد چکار باید کرد
این کودک نمیتواند دیگر به تنهایی در اتاق خود بخوابد
الهه عزیز سلام از آشنایی با شما خوشحالیم. این احتمال وجود داره که ترس و اضطراب فرزند شما از تنها خوابیدن در اتاق مرتبط با این موضوع نباشه اما این موقعیت موجب شدت گرفتن اون شده. پیشنهاد میکنیم این موضوع رو جدی بگیرین و به یک روانشناس کودک مراجع کنین تا به صورت اصولی مراحل درمان ترس رو جلو برین.