کودکان کمی که بزرگتر که می‌شوند یک مهارت صوتی جدید پیدا می‌کنند: جیغ زدن! فریادزدن کودکان مرحله‌ای خسته‌کننده (اما کاملا طبیعی) است که بسیاری از بچه‌ها آن را پشت سر می‌گذارند. بعضی از کودکان دارای مهارت‌های ارتباطی و کلمات کمی هستند، بنابراین اغلب به جیغ زدن متوسل می‌شوند. اگرچه که گاهی اوقات جیغ زدن کودک شما را شرمنده می‌کند (مخصوصا در موقعیت‌های نامناسب مانند هواپیما یا بازار)، اما تقریبا بیشتر بچه‌ها از این مرحله عبور می‌کنند و در تعداد محدودی این رفتار باقی می‌ماند که نیاز به پیگیری از طریق روانشناس دارد.
فقط باید مطمئن شوید که علت جیغ زدن کودکان به موضوعاتی عادی مانند لیست زیر مرتبط است. سپس با بررسی این علت نیاز به مطرح‌کردن آن با روانشناس کودک یا پزشک اطفال را بسنجید. در این مطلب قصد داریم علت جیغ زدن کودکان را باهم مرور کنیم تا شما بتوانید متناسب با علت جیغ زدن فرزندتان راهبرد مقابله‌ای مناسبی را پیدا کنید.
۱- علت جیغ زدن کودکان ممکن است نوعی آزمایش باشد
علت جیغ زدن کودکان در برخی موقعیت‌ها ممکن است شبیه شیطنت به‌نظر برسد. کودکان از آزمایش‌کردن توانایی‌های مختلف خود که به‌صورت اتفاقی کشف می‌کنند، لذت می‌برند. آن‌ها همچنین در حال آزمایش محدودیت‌های اطراف خود هستند. برای مثال بررسی می‌کنند که والدینشان چقدر جیغ زدن را تحمل می‌کنند یا جیغ‌زدن چقدر می‌تواند در موافقت والدین برای انجام کارهای مختلف راهگشا باشد. در واقع بچه‌ها با جیغ زدن می‌آموزند که چگونه رفتارهایشان بر افراد اطرافشان تاثیر می‌گذارد. بنابراین رفتار شما می‌تواند نقش مهمی در ادامه پیداکردن رفتار جیغ زدن در بچه‌ها موثر باشد. شما می‌توانید از مطلب «جلوگیری از لوس‌شدن کودک» در این راستا استفاده کنید.
۲- نداشتن صبر یکی از دلایل جیغ زدن کودکان است
کودکان هنوز در حال یادگیری توانایی صبرکردن هستند. به همین دلیل گاهی علت جیغ زدن کودکان می‌تواند به دلیل نبود چنین توانایی‌هایی اتفاق بیفتد. برخی از بچه‌ها در موقعیت‌هایی که باید منتظر بمانند راهی برای آرام‌کردن خود بلد نیستند. به‌همین دلیل از جیغ زدن به‌عنوان راهی برای تخلیه انرژی استفاده می‌کنند. اگر فرزند شما دچار چنین مشکلی است می‌توانید از راهکارهای موجود در مطلب «آموزش صبر به کودکان» استفاده کنید.
۳- علت جیغ زدن کودک می‌تواند به مهارت‌های ارتباطی محدود مرتبط باشد
بعضی از کودکان ممکن است به مهارت‌های اجتماعی مختلفی مجهز نباشند. بنابراین گاهی اوقات به فریاد کشیدن متوسل می‌شوند. در مغز یک کودک دارای مهارت‌های ارتباطی محدود، یک جیغ هزاران کلمه را بیان می‌کند. بازی برای تقویت مهارت ارتباطی کودکان می‌تواند باعث شود بچه‌ها تعامل موثرتری با دیگران داشته باشند و کمتر از راهکاری مثل جیغ‌زدن استفاده کنند.
۴- جیغ زدن کودکان شاید به‌دلیل سرگرمی باشد
اگر تابه‌حال سوار ترن‌هوایی شده باشید، می‌دانید که جیغ زدن چه لذتی دارد. علت جیغ زدن کودکان نیز می‌تواند به این دلیل باشد که آن‌ها با این کار حس خوبی پیدا می‌کنند و سرگرم می‌شوند. گاهی اوقات حتی ممکن است مشاهده کنید فرزندتان بعد از جیغ زدن، لبخند می‌زند. دقت کنید با خندیدن این رفتار را در فرزند خود تقویت نکنید.
۵- توجه‌طلبی یکی از دلایل جیغ زدن کودکان به‌شمار می‌رود
یکی از اشتراکات بین علت بهانه‌گیری کودکان و علت جیغ زدن بچه‌ها می‌تواند خلق‌وخوی توجه‌طلبشان باشد. اگر فرزند کوچک شما وقتی با تلفن صحبت می‌کنید، درحال کارکردن هستید یا با فرد دیگری گپ می‌زنید شروع به جیغ زدن می‌کند، ممکن است دلیل آن نیاز به توجه باشد. بعضی از کودکان توجه را دوست دارند و تقریبا از هر راهکاری، برای به‌دست آوردن آن تلاش می‌کنند. آن‌ها با جیغ زدن می‌خواهند بگویند: «هی، به من نگاه کن!» و نمی‌توانند آن را به‌روش دیگری بیان کنند.
۶- بعضی از کودکان برای بیان احساسات از جیغ زدن استفاده می‌کنند
ممکن است کودک شما وقتی هیجان‌زده می‌شود، جیغ بزند. برای مثال زمان بازی با اسباب‌بازی مورد علاقه یا تماشای یک انیمیشن هیجان‌انگیز، جیغ کشیدن خردسالان یک امر طبیعی است. در چنین موقعیت‌هایی علت جیغ زدن کودکان این است آن‌ها بلد نیستند به‌روشی دیگر احساسات خود را بیان کنند. آن‌ها ممکن است از خوشحالی فریاد بزنند، اما بیشتر اوقات به دلیل عصبانیت یا ناامیدی است. وقتی آن‌ها چیزی را می‌خواهند که نمی‌توانند داشته باشند، فریادشان به این معنی است: «همین حالا اونو به من بده!» گاهی اوقات این جیغ و فریاد پیش‌درآمد یک عصبانیت کامل است، بنابراین اگر بتوانید زودتر با استفاده از بازی برای آموزش کنترل خشم کودک، مدیریت این هیجان را به او آموزش دهید، کمتر صدای جیغ زدن فرزندتان را می‌شنوید.
چگونه می‌توانم جیغ زدن کودک را به حداقل برسانم؟
برای بسیاری از والدین، سخت‌ترین بخش کنارآمدن با جیغ‌های کودک، نادیده‌گرفتن نگاه دیگران است. به‌یاد داشته باشید که همه والدین این مرحله را تجربه می‌کنند. پس شما تنها نیستید. فریادزدن متقابل به کودک شما این پیام را منتقل می‌کند که هرکس بلندتر جیغ بزند پیروز می‌شود. به‌جای این کار پس از شناسایی علت جیغ زدن کودکان راهکاری مناسب انتخاب کنید. برای مثال روش‌های بروز احساسات مناسب و مدیریت آن را به او آموزش دهید. آموزش کنترل خشم به کودکان جزو این دسته از آموزش‌ها است.
همچنین اگر می‌دانید که کودک فریاد می‌زند زیرا فکر می‌کند می‌تواند شما را وادار کند که فورا یک کلوچه به او بدهید، تسلیم نشوید. دادن آن‌چه می‌خواهد به کودک در هنگام جیغ زدن فقط این رفتار را تقویت می‌کند. درعوض، با آرامش به فرزندتان بگویید: «اگر کلوچه می‌خوای باید با صدای آروم بگی مامان لطفا یکی از اونا بهم بده! وقتی جیغ می‌زنی من صدات رو نمی‌شنوم که!». اگر در انظار عمومی هستید، می‌توانید با یک بازی آرام حواس کودک را پرت کنید، مثلا بگویید: «اوه، صدات مثل یک شیره! می‌تونی صدای ماهی‌ام دربیاری؟ صدای جوجه چطور؟». چنین راهکارهایی باعث می‌شود کودک کم‌کم جیغ زدن را کنار بگذارد و از روش‌های دیگری برای بیان خواسته‌های خود استفاده کند. در این مطلب تلاش کردیم علت جیغ‌زدن کودکان را بیان کنیم. این مطلب چقدر برای شما مفید بود؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
زهرا سادات طالبیان هستم روانشناس کودک، دارای مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه یزد. از سال ۱۳۹۲ به صورت تخصصی در حوزه‌های بازی درمانی، درمانگری کودک( تشخیص و درمان اختلالات مختلف)، آموزش مهارت‌های زندگی به بچه‌ها و فرزندپروری مثبت، فعالیت کرده‌ام. در تیم کیدزی به‌عنوان نویسنده و روانشناس کودک، تلاش می‌کنم مطالب مربوط به کودکان و دغدغه‌های والدین را در قالب مقالات آموزشی ارائه دهم.
جیغ زدن بچه ها خصوصا وقتی علتش رو نمیدونی خیلی سخت و آزار دهنده است. ممنون از مقاله خوبتون.
بله درک می‌کنیم. امیدواریم خوندن این مقاله به کشف علت جیغ زدن کودک شما کمک کنه. ممنون از توجه و نظر شما
چقدر خوب درباره علت جیغ زدن بچه ها گفتید. ممنون از مقاله خوبتون
خوشحالیم مقاله براتون مفید بوده .
بچه دوساله اگه زیاد جیغ بزنه علتش چی میتونه باشه؟
جیغ‌زدن در کودکان کم‌سن و سال معمولا به دلایلی مثل مشکلات جسمی یا ارتباط گرفتن و یا حتی ابراز احساسات رخ می‌دهد. اما اگر این موضوع به‌صورت افراطی رخ می‌دهد بهتر است با یک پزشک متخصص اطفال برای بررسی مشکلات جسمی مشورت کنید.
اگر بچه بزرگ باشه چی مثلا هشت ساله . این جیغ زدنه چقدر طبیعیه؟
در بچه‌های بزرگتر چون مهارت‌های ارتباطی نسبتا رشدیافته‌تر هستند، این رفتار می‌تواند دلایل متفاوت و جدی‌تری داشته باشد. بنابراین نیاز به بررسی ریشه‌ای به همراه یک روانشناس کودک را دارد تا مشخص شود این رفتار در چه موقعیت‌هایی و با چه دلایلی رخ می‌دهد و چگونه می‌توان آن را به حداقل رساند.