اگر کودک شما پرانرژی است، بازیهای پرتحرک راه‌حل خوبی هستند تا کودک انرژی خود را تخلیه کند. بازیهای حرکتی علاوه بر سرگرم‌کردن کودکان، به رشد مهارت‌های حرکتی آن‌ها نیز کمک می‌کنند.
محققان بر این باورند که: «بازی بهترین راه برای کمک به رشد مهارت‌های حرکتی کودکان خردسال است. کودکان با درک قوانین بازی، از آن لذت می‌برند. یک بازی پرتحرک کودکان را به جنب‌وجوش درآورده و نیاز آن‌ها به فعالیت بدنی و تحرک را برطرف می‌کند، بهتراست کودکان کوچک‌تر، بازی‌هایی را انجام بدهند که کمتر رقابتی هستند.» علاوه‌براین بازیهای پرتحرک پمپاژ خون را افزایش می‌دهند و برای سلامتی کودکان نیز مفید هستند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با تعدادی بازی حرکتی برای کودکان آشنا کنیم. همراه ما باشید.
۱-پرش از گودال، بازی پرتحرک مهیج برای کودکان
برای انجام این بازی پرتحرک به یک روز بارانی و یک چاله پر از آب نیازی نیست! وسایل لازم برای انجام این بازی حرکتی عبارتند از: یک طناب و چند فنجان آب. در این بازی، دو کودک دو طرف یک طناب بسیار بلند را در دست گرفته و تاب می‌دهند. بازیکنان دو فنجان پر از آب را در دست گرفته در همان حال سعی می‌کنند از روی طناب بپرند. پس از پنج پرش، نوبت به نفرات بعدی می‌رسد. کودکی که بعد از پرش از روی طناب بیشترین میزان آب را در لیوان خود نگه داشته باشد، برنده است. این بازی علاوه بر این که یک بازی پرتحرک برای کودکان است نیاز به همکاری و کار گروهی نیز دارد. در این بازی علاوه بر مزایای حرکتی، فواید بازیهای گروهی برای کودکان را نمی‌توان نادیده گرفت.
۲-ساعت چند است، آقای روباه؟ یک بازی حرکتی برای کودکان خردسال
محققان معتقدند «بهترین راه تشویق بچه‌های ۴ تا ۵ ساله به فعالیت داشتن، انجام بازیهای حرکتی برای کودکان است.» برای انجام این بازی مخصوص کودکان ۵ ساله، ابتدا باید فردی به عنوان روباه انتخاب شود. سپس بازیکنان رو‌به‌روی آقای روباه صف می‌کشند و به‌نوبت از آقای روباه می‌پرسند ساعت چند است آقای روباه؟ آقای روباه جواب می‌دهد «دو قدم فیل بردار» یا «سه قدم کانگورو بردار» کودکان با تقلید از حیوانات از دستورات آقای روباه پیروی می‌کنند. اولین بازیکنی که از آقای روباه عبور کند برنده است. کودکان عاشق این هستند که ادای حیوانات را دربیاورند. برای انجام این بازی حرکتی، لازم است که کودکان خردسال به اندازه کافی با حیوانات آشنا شده باشند.
۳-رقص با دستمال کاغذی، بازی حرکتی برای کودکان پیش‌دبستانی
رقص با دستمال کاغذی یک بازی پرتحرک است که با کنترل وضعیت بدن، حفظ تعادل و تمرکز سروکار دارد. در این بازی حرکتی، کودکان با گذاشتن دستمال کاغذی روی سرشان به همراه آهنگ شروع به رقصیدن می‌کنند. مراقب باشید دستمال از روی سرتان نیفتد! زیرا در این صورت از بازی بیرون می‌روید. هریک از بازیکنان موفق شود بدون سقوط دستمال کاغذی تا انتهای آهنگ برقصد، برنده این بازی حرکتی جذاب است.
۴-مسابقه بادکنک‌سواری، یک بازی حرکتی خنده‌دار
بادکنک‌ها همیشه یک وسیله بازی برای تخلیه انرژی کودکان و به حرکت درآوردن آن‌ها هستند. فقط با یک بادکنک ساده می‌توان بازیهای مختلفی مانند والیبال، بسکتبال و فوتبال انجام داد. برای مسابقه بادکنک‌سواری باید یک بادکنک در اختیار هریک از کودکان بگذارید و از آن‌ها بخواهید روی بادکنک‌ها بنشینند و به همراه بادکنک و از طریق پریدن از نقطه «الف» به نقطه «ب» بروند. با به صدا درآمدن سوت آغاز، مسابقه شروع می‌شود. یادتان باشد این بازی حرکتی قرار است سرگرم‌کننده باشد و برای کودکان خردسالی که ممکن است از ترکیدن بادکنک‌ها وحشت کنند مناسب نیست.
۵-پرتاب جوراب، یک بازی حرکتی در خانه
روزهای بارانی فرصت خوبی برای بازی‌کردن در داخل خانه هستند. در این مواقع می‌توانید کودکان خود را با بازی پرتحرک «پرتاب جوراب» سرگرم کنید. برای انجام این بازی حرکتی می‌توانید سبدهای لباس را خالی کنید، جوراب‌ها، شلوارها و زیرپوش‌ها را به شکل توپ درآورده و به داخل سبدهای لباس پرتاب کنید. می‌توانید به‌تدریج سبد را در فاصله‌های دورتر قرار دهید و با امتیازدادن به هر پرتاب و یا انجام بازی به‌صورت تیمی آن را مهیج‌تر کنید.
۶-گذشتن از گدازه‌ها، یک بازی تخیلی پرتحرک
برای انجام این بازی پرتحرک باید همه کوسن‌ها و بالشت‌های خود را از داخل کمد بیرون بکشید و آن‌ها را در فواصل مختلف روی زمین بچینید. به بچه‌های خود بگویید که کف زمین پر از گدازه است. آن‌ها باید بدون افتادن روی گدازه‌ها، از کوسنی به کوسن دیگر بپرند! این بازی حرکتی باعث افزایش تمرکز کودکان نیز می‌شود.
۷-مسابقه لی لی، یک بازی پرتحرک قدیمی و جذاب
در این بازی کودکان درحالی‌که یک پای خود را بالا نگه داشته‌اند، سعی می‌کنند تعادل خود را حفظ کنند و درعین‌حال روی مقصدی که باید به آن برسند تمرکز می‌کنند. برای افزودن جذابیت به این بازی حرکتی می‌توانید آن را با پریدن جفت‌پا از روی موانع و یا سینه‌خیز رفتن ترکیب کنید و یک مسیر پرچالش طراحی کنید. هر کودکی سریع تر آن را به پایان برساند برنده است.
۸-بازیهای حرکتی موبایلی و دیجیتالی برای نوجوانان
به‌تازگی نسل جدیدی از بازیهای کامپیوتری به بازار آمده است که با بهره‌گیری از فناوری vr و شبیه‌سازی فضای بازی، کودکان را به حرکت تشویق می‌کند. برای انجام این بازی‌ها کودکان باید یک عینک مخصوص به چشم بزنند و با حرکت بدنشان بازی را ادامه دهند. البته این بازیهای حرکتی دیجیتالی برای کودکان کم سن‌و‌سال مناسب نیست و بیشتر مناسب نوجوانان است.
یک نوع دیگر از بازیهای حرکتی دیجیتالی وجود دارد که به بازیهای حرکتی موبایلی معروفند. در این بازی‌ها با استفاده از حسگر موبایل فرد شرکت‌کننده در بازی باید گوشی موبایل را برای بازی به حرکت درآورد. این بازیهای حرکتی موبایلی برای کودکان بسیار جذابند.
نکته مهم این است که والدین باید مراقب باشند که کودکان از بازیهای موبایلی استاندارد و مناسب سنشان استفاده کنند. در اپلیکیشن همبازی صدها بازی موبایلی استاندارد و مناسب سن کودکان و نوجوان وجود دارد که خانواده‌ها با خیال راحت آن‌ها را در اختیار کودکان قرار دهند.
فواید بازیهای حرکتی برای کودکان چیست؟
در دوران کودکی، فعالیت بدنی منظم برای رشد بچه‌ها بسیار مهم است. بدون حرکت، کودکان به‌درستی رشد نمی‌کنند و ممکن است دچار تاخیر رشدی شوند. بازیهای حرکتی به نوعی ورزش برای کودکان نیز تلقی می‌شوند و چه کسی است که از فواید ورزش برای کودکان آگاه نباشد.
برنامه‌ریزی برای انجام فعالیت‌های حرکتی هدفمند موجب بهبود بخش مهمی از رشد کودک می‌شود. برای مثال قبل از این که کودکان کنترل حرکتی ظریف مورد نیاز برای انجام کارهایی مانند نوشتن را توسعه دهند، باید مهارت‌های حرکتی درشت خود را توسعه دهند. بیشتر بازیهای حرکتی مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف کودکان را ارتقا می‌دهند. همچنین بازیهای حرکتی معمولا مسیرهای عصبی مغز- ماهیچه کودک را تقویت می‌کنند. هر چه کودکان بیشتر در معرض این فعالیت‌ها قرار گیرند؛ هماهنگی بین مغز و اندام‌های حرکتی آن‌ها بیشتر می‌شود. بنابراین این بازی‌ها منجر به بهبود سلامت کلی و بالارفتن کارایی ذهن و بدن کودکان می‌شود.
در این مقاله سعی کردیم تعدادی بازی حرکتی برای کودکان را به شما معرفی کنیم. شما چه بازیهای حرکتی دیگری می‌شناسید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
زهرا سادات طالبیان هستم روانشناس کودک، دارای مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه یزد. از سال ۱۳۹۲ به صورت تخصصی در حوزه‌های بازی درمانی، درمانگری کودک( تشخیص و درمان اختلالات مختلف)، آموزش مهارت‌های زندگی به بچه‌ها و فرزندپروری مثبت، فعالیت کرده‌ام. در تیم کیدزی به‌عنوان نویسنده و روانشناس کودک، تلاش می‌کنم مطالب مربوط به کودکان و دغدغه‌های والدین را در قالب مقالات آموزشی ارائه دهم.
چه بازی های خوبی معرفی کردید. ممنون
خوشحالیم که بازی‌ها رو دوست داشتید.