سرگرم‌کردن کودکان پنج ساله کار خیلی سختی است و والدین برای پیدا کردن بازی مناسب برای آنها با چالش روبرو هستند. کودکان ۵ ساله نه آنقدر کوچک‌اند که بتوان با بازی‌های بچه‌های کوچک‌تر سرگرمشان کرد و نه وارد مهدکودک یا مدرسه شده‌اند تا بتوانند با همسالان خود در یک مکان عمومی بازی کنند.
در این میان کودکان ۵ ساله بیش از هر زمان دیگری به بازی‌های مناسب سن خودشان نیاز دارند زیرا در این سن کودکان کم‌کم آمادگی آموزش مفاهیم خاص را پیدا می‌کنند. از این رو والدین می‌توانند با رعایت اصولی خاص انجام بازی‌های هدفمند را با کودکان خود شروع کنند. به وسیله این بازی‌ها هم کودکان به‌خوبی سرگرم می‌شوند و هم می‌توانند با یادگیری مفاهیمی مثل کارگروهی و تیمی برای ورد به پیش‌دبستانی آماده شوند.
در این مقاله سعی کردیم بهترین بازی‌ها برای کودکان ۵ ساله و تعدادی بازی‌های هدفمند را به شما معرفی کنیم توصیه می‌کنیم در ادامه با ما همراه باشید.
۱.آشناکردن کودکان پنج ساله با حروف با بازی تابلو کلمات
برای انجام این بازی با کودکان ۵ ساله اول باید یک تابلو اعلانات درست کنید. میتوانید از یک مقوا یا یک تکه موکت استفاده کنید و از بچه‌ها بخواهید در انجام این کار به شما کمک کنند.
بعد از ساختن تابلو کلمات روی کاغذهای کوچک اسم وسایلی که کودکان ۵ ساله به‌صورت روزمره با آنها سر و کار دارند را بنویسید. مثلا کیف، عروسک، خورشید، نام دوستانشان و… در کنار هر کلمه یک تصویر هم قرار دهید.
حالا از کودکان بخواهید با توجه به تصویر و کلمه‌ای که نوشته‌اید اسم آن اشیاء یا افراد را بگویند. در مرحله بعد از آنها بخواهید اگر می‌توانند چیزی به تابلو اعلانات اضافه کنند. تابلو کلمات می‌تواند همیشه روی دیوار اتاق کودکان قرار داشته باشد و به‌مرور کلماتی به آن اضافه شود. سعی کنید به‌صورت دوره‌ای همه کلمات روی تابلو را با کودک مرور کنید و برای جلوگیری از عادت جای آنها را هر بار تغییر دهید.
این بازی برای کودکان ۵ ساله جذاب است و می‌تواند با آشناکردن کودکان با شکل نوشتاری لغات از طریق تقویت حافظه تصویری به افزایش مهارت خواندن و نوشتن در آنها کمک کند. در واقع به وسیله این بازی میتوانید به‌صورت غیرمستقیم شکل حروف و کلمات را به کودکان آموزش دهید. مراقب باشید این بازی را به شکل تکلیف و اجبار درنیاورید و اگر کودک متوجه شکل نوشتاری کلمات نشد او را به هیچ‌وجه سرزنش نکنید.
۲. اوریگامی، یک بازی ساده اما بسیار مفید برای کودکان ۵ ساله
اوریگامی یا «هنر کاغذ و تا» یکی از کاردستی‌های محبوب ژاپنی است که امروزه در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد. هدف این هنر آفریدن طرح‌های جالب از کاغذ با کمک تاهای هندسی است. اوریگامی از آن دسته بازی‌هایی است که از سال‌ها پیش مورد توجه قرار داشت. در واقع موشک‌ها و قایق‌هایی که ما در کودکی می‌ساختیم نوعی اوریگامی بود که روش ساخت آنها از بزرگ‌ترها به ما منتقل شده. امروزه این بازی تنوع زیادی به خود گرفته است و اشکال جالب و متنوعی با استفاده از آن می‌توان ساخت.
یکی از فواید مهم اوریگامی برای کودکان ۵ ساله افزایش خلاقیت در کودکان است. این بازی ساده می‌تواند نقش مهمی در تقویت تخیل و خلاقیت کودکان ایفا کند. به‌طور کلی نقش بازی در رشد خلاقیت کودکان را نمی‌توان نادیده گرفت.
اوریگامی یک بازی ساده و سرگرم‌کننده برای کودکان ۵ ساله است و تنها با چند کاغذ رنگی می‌توان اوریگامی‌های زیبا و متنوعی ساخت. همچنین این بازی بسیار کم هزینه است .شما میتوانید در فروشگاه‌های لوازم التحریر، کاغذهای رنگی مخصوص ساخت اوریگامی و همچنین کتاب‌های آموزش مربوط به آن را پیدا کنید.
۳.نقاشی با حبوبات، یک بازی مناسب برای کودکان پنج ساله
نقاشی همیشه برای کودکان سرگرم‌کننده و جالب است؛ ولی شما میتوانید با کمی خلاقیت این فعالیت را به یک بازی جذاب برای کودکان پنج ساله تبدیل کنید. روی یک کاغذ یک نقاشی ساده بکشید. مثلاً یک ماشین یا یک درخت. بعد مقداری حبوبات و یک چسب کاغذی در اختیار بچه‌ها قرار دهید و از آنها بخواهید نقاشی شما را با استفاده از آن حبوبات رنگ کنند. اگر فکر می‌کنید کودک نمی‌تواند از چسب استفاده کند میتوانید از او بخواهید فقط حبوبات را بر اساس رنگ مناسب روی کاغذ قرار بدهد. کودکان می‌توانند مثلاً بجای رنگ سبز، درختان را با ماش رنگ کنند و به جای رنگ قهوه‌ای تنه درخت از لوبیا استفاده کنند. بجای میوه درختان هم میشود از نخود یا برنج استفاده کرد. این بازی مناسب کودکان ۵ ساله است و باعث افزایش اعتماد به نفس آنها نیز میشود زیرا می‌توانند دستاورد خود را به دیگران نیز نشان دهند.
۴. بازی مرتب‌کردن آبنبات های رنگی برای یاددادن رنگ‌ها به کودکان ۵ ساله
بازی‌های مناسب کودکان پنج ساله بهتر است در کنار تحرک و هیجان یک یا چند مهارت یا نکته را نیز به کودکان یاد بدهند. بازی مرتب‌کردن آبنبات‌ها از این دسته بازی‌‌هاست. این بازی برای آموزش رنگ به کودکان استفاده میشود.
برای انجام این بازی با کودکان ۵ ساله، چند بسته آبنبات رنگی را در یک ظرف بزرگ بریزید و سپس به تعداد رنگ‌های آبنبات ها چند ظرف کوچک‌تر در کنار ظرف بزرگ بگذارید و از بچه‌ها بخواهید آبنبات‌های هم‌رنگ را در یک ظرف بریزند.
برای ایجاد هیجان، بازی را به‌صورت مسابقه درآوردید و خودتان یا کودکان دیگر در آن شرکت کنید و با هم برای پیدا کردن تعداد بیشتری آبنبات هم‌رنگ رقابت کنید.به این شکل میتوانید در کنار آموزش رنگ مهارت‌های اجتماعی لازم مانند رقابت سالم، اهمیت کارگروهی و همکاری را نیز به کودک یاد دهید.
۵.بازی بالش و پرتگاه یک بازی خانگی هیجان‌انگیز برای تقویت تعادل
برای انجام این بازی با کودکان ۵ ساله باید یک اتاق در خانه را انتخاب کنید و سعی کنید لوازم تیز و شکننده را از آن خارج کنید. سپس چند بالش در نقاط مختلف آن بیندازید و به کودکان بگویید باید مراقب باشند پایشان فقط روی بالش‌ها باشد و اگر پایشان به زمین بخورد بازنده می‌شوند. سپس یک توپ در اختیار آنها قرار دهید تا روی بالش‌ها حرکت کرده و توپ بازی کنند. برای ایجاد هیجان بیشتر یک موسیقی شاد هم پخش کنید تا کودکان سرعت بیشتری به بازی بدهند.
بازی بالش و پرتگاه برای افزایش قدرت بدنی و تعادل در کودکان ۵ ساله مناسب است و آنها را تشویق می‌کند تا به حرکت‌های بعدی خودشان فکر کنند و حرکات دیگران را تحلیل کند.
۶.در جستجوی گنج؛ یک بازی معمایی برای کودکان پنج ساله
کودکان عاشق کنجکاوی هستند و بازی در جستجوی گنج یک بازی مناسب برای کودکان ۵ساله کنجکاو است. برای انجام بازی در جستجوی گنج به وسایل خاصی نیاز ندارید. چند وسیله که کودکان آنها را می‌شناسند (عروسک، توپ و..) را در جاهای مختلف خانه پنهان کنید و از آنها بخواهید تلاش کنند آن وسایل را پیدا کنند.
برای ایجاد هیجان میتوانید در کنار هر وسیله یک خوراکی یا شکلات هم قرار دهید تا کودکان با پیداکردن آن انگیزه بیشتری بگیرند و خوشحال شوند. این بازی می‌تواند کودکان پنج ساله را حسابی سرگرم کند. فقط باید حواستان باشد که جاهایی که دسترسی به آن سخت است و ممکن است برای کودکان خطرناک باشد را برای پنهان‌کردن وسایل انتخاب نکنید. برای راهنمایی یک موسیقی پخش کنید و با نزدیک‌شدن کودکان به محل پنهان‌کردن وسایل صدای آن را بیشتر کنید. این کار برای تقویت حافظه شنیداری کودکان هم می‌تواند مفید باشد. اگر مایل هستید با این نوع بازی‌ها بیشتر آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «بازی برای تقویت حافظه شنیداری کودکان» را مطالعه کنید.
۷.همبازی یک اپلیکیشن با بازی‌های مناسب برای کودکان ۵ ساله
اپلیکیشن همبازی، یک اپلیکیشن با مجموعه‌‍‌ای از بازی‌های فکری، تفننی، ورزشی و متنوع ، یک انتخاب مناسب برای انجام بازی‌های موبایلی کودکان ۵ ساله به شمار می‌آید. در این اپلیکیشن همه بازی‌ها به تایید روانشناسان کودک رسیده‌اند و برای سن کودکان مناسبند. بازی‌ها در همبازی از نظر موضوعی دسته‌بندی شده‌اند و شما میتوانید به راحتی بازی‌هایی را انتخاب کنید که کودک شما علاقه بیشتری به انجام آنها دارد. همچنین در اپلیکیشن همبازی هیچ محتوای تبلیغاتی و نامناسبی به نمایش در نمی‌آید، بنابراین شما میتوانید با خیال راحت گوشی موبایل خود را در اختیار کودکتان قرار دهید.
بازی را برای کودکان ۵ ساله تبدیل به کلاس درس نکنید
گاهی اوقات والدین برای آموزش به کودکان عجله دارند و گاهی حتی حروف و اعداد را زودتر از مدرسه و پیش‌دبستانی به آنها یاد می‌دهند. این کار نه تنها هیچ منفعتی ندارد بلکه ممکن است در آینده باعث دلزدگی آنها از درس و مدرسه نیز بشود. درست است که برخی بازی‌ها برای آموزش به کودکان مفیدند اما این بازی‌ها نیز نباید شکل تکلیف و اجبار به خود بگیرند.
به‌طور کلی آموزش تئوری برای کودکان در سنین پایین توصیه نمی‌شود. آموزش به وسیله بازی‌ها نیز نباید شکل افراطی به خود بگیرد. فراموش نکنید اولین هدف هر بازی سرگرم‌کردن کودکان است. اما همانگونه که گفتیم برخی از بازی‌ها به‌صورت غیرمستقیم برای آموزش مهارت‌های خاص به کودکان مفیدند. شما میتوانید از این بازی‌ها برای کودکان ۵ ساله خود استفاده کنید.
در این مقاله با هم چند بازی برای کودکان ۵ سال را مرور کردیم. شما چه بازی‌هایی دیگری می‌شناسید که برای این گروه سنی مناسب است؟
گلنار رضازاده هستم بازی درمانگر و روان درمانگر کودک، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مشاوره خانواده از دانشگاه خوارزمی تهران. از سال ۱۳۹۴ به صورت تخصصی در حوزه بازی‌درمانی، آموزش مهارت‌های زندگی کودک، فرزند پروری و مدیریت استرس والدین مشغول به کار بوده‌ام. باتوجه به اینکه محتوای حوزه کودک بسیار حساس و مهم است، تمامی منابع و مطالب تولید شده در بلاگ کیدزی را پیش از انتشار بررسی می‌کنم.
زهرا سادات طالبیان هستم روانشناس کودک، دارای مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه یزد. از سال ۱۳۹۲ به صورت تخصصی در حوزه‌های بازی درمانی، درمانگری کودک( تشخیص و درمان اختلالات مختلف)، آموزش مهارت‌های زندگی به بچه‌ها و فرزندپروری مثبت، فعالیت کرده‌ام. در تیم کیدزی به‌عنوان نویسنده و روانشناس کودک، تلاش می‌کنم مطالب مربوط به کودکان و دغدغه‌های والدین را در قالب مقالات آموزشی ارائه دهم.
چه بازی های خوبی بود. ممنون واقعا امیدورام بچه ام سرگرم شه باهاشون
خوشحالیم که این بازی ها رو دوست داشتید.