آیا کودکتان زمان زیادی را صرف اینستاگرام می‌کند و شما از این موضوع کلافه هستید و آیا به محتوایی که در این شبکه اجتماعی می‌بیند اطمینان ندارید؟
این سوالات دغدغه اکثر والدین امروزی هستند. آنها نمی‌دانند در برابر علاقه کودکان و نوجوانان به اینستاگرام چه واکنشی باید نشان بدهند.
اینستاگرام یکی از محبوب‌ترین شبکههای اجتماعی این دوره است که با رابط کاربری ساده و ظاهر بصری جذابی که دارد هر کسی را شیفته و مجذوب خود می‌کند. اگرچه اینستاگرام در نگاه اول ممکن است یک شبکه اجتماعی بی‌خطر به نظر برسد، اما حضور کودکان و نوجوانان در این شبکه اجتماعی خطرات زیادی به دنبال دارد. در مورد نوجوانان با انجام یک سری اقدامات پیشگیرانه می‌توان اجازه دسترسی به اینستاگرام را داد، اما وقتی صحبت از کودکان می‌شود بهتر است به طور کلی به شبکههای اجتماعی و به طور خاص اینستاگرام دسترسی نداشته باشند.
اگر به دنبال پاسخ این پرسش هستید که چرا کودکان نباید اینستاگرام داشته باشند و اینستاگرام چه مضراتی برای کودکان دارد، پیشنهاد می‌کنیم با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
۱-اختلال در یادگیری مهارت‌های اجتماعی کودک از مضرات مهم اینستاگرام برای کودکان
صرف زمان زیاد برای تماشای صفحات نمایش و یا بازی با آنها، علاوه بر آسیبی که به چشم کودک می‌رساند، موجب اختلال جدی در رشد مغزی و یادگیری مهارت‌های اجتماعی می‌شود، زیرا زمانی را که کودک باید صرف تعامل با محیطی واقعی کند، در محیطی مجازی می‌گذراند. اینستاگرام به عنوان یکی از پربازدیدترین این شبکه‌‌ها ساعت‌های زیادی از وقتی را که کودکان باید مشغول تعاملات اجتماعی باشند تلف می‌کند و اجازه رشد کافی را به آنان نمی‌دهد.
نقص در تعامل اجتماعی به مرور روی رابطه کودکان با همسالان تاثیر منفی گذاشته و کودک را به سمت انزوا و وقت گذرانی بیشتر در فضای مجازی می‌برد که می‌تواند به اعتیاد کودک به اینترنت منجر شود. برای مطالعه بیشتر در این زمینه می‌توانید به مقاله اعتیاد به فضای مجازی و اینترنت و تاثیر آن در هوش اجتماعی کودکان مراجعه کنید.
۲-ازبین رفتن اعتمادبهنفس کودک از آسیب‌های مخرب اینستاگرام
یکی از مخرب‌ترین آثار استفاده از اینستاگرام نگرانی‌‌هایی است که کودک در اثر نگرفتن لایک‌‌ها و کامنت‌‌های کافی پیدا می‌کند. به هر حال باید دانست که در این شبکه‌‌ها مددکار اجتماعی وجود ندارد تا به کاربران خبر بدهد کودکی در انتظار تایید و دریافت نظر مثبت از سمت آنهاست.
کودکانی که تایید مورد انتظار خود را دریافت نکنند ممکن است که تصور کنند که به اندازه کافی خوب نیستند و نادیده گرفته می‌شوند. این مسئله به شدت باعث سرخوردگی و آسیب به اعتمادبهنفس کودک می‌شود.
۳-ایجاد حساسیت بیش ازحد در مورد چهره و اندام خود در کودکان
تصاویر زیبا و متفاوتی که از سلبریتی‌‌ها در اینستاگرام دیده می‌شود کودکان را به سمت یک تصور نادرست و وسواس‌گونه از زیبایی و بدن خودشان می‌برد که این موضوع بسیار نگران‌کننده است.
اینستاگرام فضایی است که بسیاری از محتوای موجود در آن غیر‌واقعی است و این مسئله‌ای نیست که کودکان توان ادراکش را داشته باشند. با دیدن این عکس‌‌ها در اینستاگرام کودکان مدام به مقایسه خود و دیگران می‌پردازند که این امر علاوه بر آسیب جدی به عزت نفس، موجب بروز رفتارهای وسواسی در آنان می‌شود.
چنین اثر ناخوشایندی حتی می‌تواند به اختلالات خوردن یا بی‌اشتهایی افراطی در کودکان هم منجر شود. در چنین حالتی امکان دارد کودک برای داشتن اندام مناسب و کاهش وزن به صورتی غیر‌اصولی از خوردن امتناع کند.
۴- از بین رفتن حریم خصوصی کودک در شبکههای اجتماعی
با اینکه در ابتدا افراد ممکن است با میل و اراده خود عکس‌‌ها و اطلاعاتی از خودشان را به اشتراک بگذارند، اما با گذشت زمان ممکن است احساس پشیمانی کنند که این مسئله در مورد کودکان و نوجوانان رایج‌تر است. دسترسی عمومی به عکس‌‌ها و شماره تلفن کودک حتی در امن‌ترین اماکن نیز می‌تواند زمینه‌ساز سوء‌استفاده باشد.
۵-تهدیدهای سایبری مهم‌ترین خطر اینستاگرام برای کودکان
تهدیدها و ناامنی‌هایی که در کل فضای اینترنت وجود داشت، حالا با ظهور شبکههای اجتماعی گسترده‌تر شده‌اند. برقراری تماس آسان با کودک، جعل هویت، امکان مواجه شدن با سوء‌استفاده‌گران جنسی و … همگی از جمله خطرات بالقوه اینستاگرام هستند که کودک را همواره در این محیط تهدید می‌کنند. بنابراین آزار و اذیت کودکان در این بستر مشکلی جدی است که کودکان درکی از آنها ندارند بنابراین بهتر است کودکان تا رسیدن به سن مناسب به طور کلی در اینستاگرام و سایر شبکههای اجتماعی حضور نداشته باشند.
۶-اعتیاد به فضای مجازی آسیب جدی اینستاگرام برای کودکان
اعتیاد کودک به فضای مجازی هم‌تراز با اعتیاد بزرگسالان به سیگار ارزیابی می‌شود. دسترسی به اینستاگرام بسیار ساده بوده و ماهیت پویا و بصری آن به شدت اعتیادآور است. اعتیاد به اینستاگرام فقط اتلاف وقت در این شبکه اجتماعی نیست، بلکه عادت به چیزی است که دیگر به سادگی نمی‌توان ترکش کرد و این اعتیاد برای کودکان و نوجوانان بسیار مخرب‌تر خواهد بود. می‌توان گفت یکی از پردردسرترین و مهم‌ترین آسیب‌های اینستاگرام برای کودکان و نوجوانان همین اعتیاد و عادت به حضور در شبکههای اجتماعی است.
۷-افسردگی از عوارض استفاده دائم کودکان از اینستاگرام
براساس تحقیقات انجام شده در دانشگاه کمبریج، کودکان و نوجوانانی که بیش از ۲ ساعت را در روز به شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام اختصاص می‌دهند، بیشتر در معرض بروز مشکلات روانی و خلقی مانند اضطراب، استرس و افسردگی هستند.
مهارت‌های اجتماعی خوب، باعث ایجاد سلامت روانی می‌شود و صرف زیاد زمان در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام مهارت‌های اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده و این سلامت را تهدید می‌کند.
۵-خطر مشاهده محتوای نامناسب در محیط اینستاگرام برای کودکان
برخی از محتوای در دسترس در شبکههای اجتماعی، حتی اگر غیر‌اخلاقی هم نباشند مختص مخاطبین بزرگسال بوده و برای کودکان مناسب نیستند. ثابت شده که هیچ مانع مناسبی در محیط اینستاگرام برای جلوگیری از بازدید کودکان از این محتواها وجود ندارد. این در حالی است که مشاهده این نوع محتوا توسط کودکان ممکن است عارضه‌‌های جدی روانی برای آنها ایجاد کند. این یکی از مهم‌ترین دلایلی است که به خاطر آن کودکان نباید اینستاگرام داشته باشند.
۶-حضور دائم در اینستاگرام مسبب بروز مشکلات خواب در کودکان
همه ما شنیده‌ایم که برای داشتن خوابی راحت باید موبایل و وسایل الکترونیکی خود را حداقل دو ساعت قبل از خواب خاموش کنیم. یکی از مهم‌ترین مضرات موبایل برای کودکان تاثیر منفی نور ساطع شده از آن است. این نور آبی در کارکرد مغز اختلال ایجاد کرده و باعث بروز بی‌خوابی در کودکان می‌شود.
کمبود خواب در سلامتی کودک اثر منفی داشته و باعث بروز بی‌اشتهایی نیز می‌شود. اینستاگرام و وقت‌گذرانی بیش از حد با آن در کودکان و نوجوانان معمولاً تا دقایقی قبل از خواب ادامه دارد و این یکی از حدی‌ترین عوارض اینستاگرام برای کودکان و سلامتی آنها است.
۷- بی‌تحرکی کودکان از عوارض جسمی استفاده دائم از اینستاگرام
مسلماً ارتباط معکوسی بین مدت زمان استفاده از موبایل برای کودکان و فعالیت بدنی آنها وجود دارد. کودکان و نوجوانان زمان بیشتری را به صورت آنلاین مشغول بوده و در نتیجه زمان کمتری را به بازی و فعالیت بدنی می‌گذرانند. علاوه بر این، کودکان بیشتر تمایل دارند هنگام نشستن در مقابل تلویزیون یا بازی آنلاین، خوراکی بخورند و یا نوشیدنی بنوشند در نتیجه کالری بیشتری دریافت خواهند کرد.
چاقی و کمبود فعالیت بدنی منجر به مشکلات بی‌شمار سلامتی از جمله دیابت، بیماری‌‌های قلبی، مشکلات تنفسی و افسردگی در کودکان می‌شود. اینستاگرام حتی می‌تواند کودک را از بازی‌های معمول دور کند. از آنجایی که بازی نکردن کودک آسیب‌های بسیاری دارد بهتر است کودک از این شبکه اجتماعی دور بماند.
از چه سنی به کودکان اجازه استفاده از اینستاگرام را بدهیم؟
هر پدر یا مادر مسئولیت‌پذیری، وسایل خطرناک را از دسترس کودک دور نگه می‌دارد و این دقیقاً همان نگرشی است که باید در مورد اینستاگرام برای کودکان کم سن و سال داشته باشید. زیرا کودکان معمولا با خطراتی که فضای اینستاگرام برایشان دارد آشنا نیستند و ذهنیتی در مورد سوء‌استفاده‌های مختلف نیز ندارند.
طبق استانداردهای جهانی و قانون اینستاگرام کودکان زیر ۱۳ سال اجازه دسترسی به اینستاگرام را ندارند، اما این به این معنا نیست که هر کودک ۱۳ ساله می‌تواند در این فضا حضور داشته باشد.در نهایت این شما هستید که به عنوان والدین و با شناختی که از کودک خود دارید می‌توانید در این مورد تصمیم‌گیری کنید.
ممکن است کودک با دیدن سایر همسالان که اجازه دسترسی به اینستاگرام را دارند به شما اصرار کند تا به او اجازه دسترسی به اینستاگرام را بدهید. در مقاله قوانین استفاده از موبایل برای کودکان، نحوه پاسخگویی به اعتراض بچه‌ها در مقابله با مقررات موبایلی به طور مفصل توضیح داده شده است.
در این مقاله سعی کردیم مضرات مهم اینستاگرام برای کودکان را به شما معرفی کنیم و به این سوال پاسخ دهیم که چرا کودکان نباید اینستاگرام داشته باشند.شما چه نظری در این زمینه دارید؟ خوشحال می‌شویم تجربیات و نظرات خود در این زمینه را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
گلنار رضازاده هستم بازی درمانگر و روان درمانگر کودک، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مشاوره خانواده از دانشگاه خوارزمی تهران. از سال ۱۳۹۴ به صورت تخصصی در حوزه بازی‌درمانی، آموزش مهارت‌های زندگی کودک، فرزند پروری و مدیریت استرس والدین مشغول به کار بوده‌ام. باتوجه به اینکه محتوای حوزه کودک بسیار حساس و مهم است، تمامی منابع و مطالب تولید شده در بلاگ کیدزی را پیش از انتشار بررسی می‌کنم.
زهرا سادات طالبیان هستم روانشناس کودک، دارای مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه یزد. از سال ۱۳۹۲ به صورت تخصصی در حوزه‌های بازی درمانی، درمانگری کودک( تشخیص و درمان اختلالات مختلف)، آموزش مهارت‌های زندگی به بچه‌ها و فرزندپروری مثبت، فعالیت کرده‌ام. در تیم کیدزی به‌عنوان نویسنده و روانشناس کودک، تلاش می‌کنم مطالب مربوط به کودکان و دغدغه‌های والدین را در قالب مقالات آموزشی ارائه دهم.
متاسفانه استفاده بچه ها از اینستاگرام خیلی فراگیر شده. کاش پدر و مادرها از این مضرات آگاه باشن. ممنون برای آگاه سازی و این مقاله خوب
بله متاسفانه همین طوره. امیدواریم درباره مضرات ابنستاگرام برای کودکان اطلاع رسانی و آگاهی سازی بیشتری صورت بگیره. ممنون از توجه شما.