برخلاف ذوق‌زدگی من، پسرم در اولین روز مهدکودک گریه می‌کرد و در حین خداحافظی، سعی می‌کرد خودش را از آغوش معلمش بیرون بیاورد و به سمتم بیاید. به خودم یادآوری کردم که با توجه به رفتارهای قبلی او، این موضوع قابل انتظار بود و وفق پیدا کردن با هر چیزی زمان می‌برد، اما وقتی وارد ماشین شدم، عذاب وجدان مادرانه‌ام به شدت بالا آمد. من از فکر کردن در مورد این که آیا رفتن او به مهدکودک تصمیم درستی بود یا خیر، متنفر بودم.
مشکل بچه‌ها برای رفتن به مهدکودک، موضوعی بسیار پرتکرار است و تا حدی به دلیل اضطراب آن‌ها از ترک خانه و مواجهه با ناشناخته‌ها برمی‌گردد، اما کمی هم به شک‌شان در مورد بزرگ شدن، مربوط می‌شود. مهدکودک انگار به کودکان می‌گوید باید کم‌کم از فضای امنشان فاصله بگیرند و وارد مرحله بعدی شوند و در عین‌حال فرصت‌های مختلفی را برای آن‌ها فراهم می‌کند تا پیشرفت کنند.
مهدکودک زمانی برای برانگیختن و هدایت کنجکاوی و عشق طبیعی فرزندتان به یادگیری ایجاد می‌کند. این محیط جذاب، همکاری کردن، توانایی کار کردن، یادگیری و کنار آمدن با دیگران را به بچه‌ها می‌آموزد. یک سال حضور در مهدکودک این فرصت را برای فرزند شما فراهم می‌کند که صبر و حوصله را بیاموزد و مهارت‌هایی مثل رعایت نوبت، درست صحبت‌کردن و گوش‌دادن را تمرین کند.
همه این موارد، مهارت‌های اجتماعی، عاطفی و تحصیلی هستند که او در طول سال‌های تحصیل و بزرگسالی از آن‌ها استفاده خواهد کرد. به نظر می‌رسد مزایای مهدکودک رفتن آن‌قدر زیاد است که نمی‌توان در برابر آن مقاومت کرد، اما هر کودکی خلق‌وخوی متفاوت و در نتیجه چالش‌های مختلفی دارد. اگر فرزندتان برای رفتن به مهدکودک مشکل دارد شما می‌توانید این مشکلات را ریشه‌یابی کنید و با راهکارهای علمی و عملی زیر، نظر او را جلب کنید. با ما همراه باشید.
۱-اجرای راهکارهای درمان اضطراب جدایی، رفتن به مهدکودک را آسان می‌کند
یکی از راه‌های کاهش ترس و اضطراب بچه‌ها از مهدکودک، این است که به عنوان یک والد، مدت زمان جدایی خود از فرزندتان را به‌تدریج و چند ماه قبل از شروع مهدکودک طولانی کنید. همچنین به آرامی تعداد مراقبانی که کودک با آن‌ها در ارتباط است را افزایش دهید تا او با افراد دیگر غیر ازخانواده نزدیک خود احساس راحتی کند و متوجه شود که می‌تواند بدون حضور والدین هم خودش را مدیریت کند. در راستای این هدف، شما می‌توانید راهکارهای مختلفی را به کار ببندید که در مقاله «درمان اضطراب جدایی کودکان» به صورت مفصل ذکر شده است.
۲-بهانه‌های کودک برای نرفتن به مهد را بررسی کنید
اگر فرزند شما به طور مثال از این موضوع شکایت دارد که صبح‌ها در مهدکودک دلش درد می‌کند، بررسی کنید این موضوع علت پزشکی دارد یا مسائل روانی باعث آن شده‌اند. این کار به او حس اهمیت و ارزشمندی می‌دهد. می‌توانید او را نزد پزشک ببرید تا مطمئن شوید که از نظر جسمی مشکلی وجود ندارد. هرگز از این مسائل به سادگی عبور نکنید و او را بابت داشتن این دردها یا مشکلات مسخره نکنید. اگر فکر می‌کنید این دردها از علائم فیزیکی اضطراب در کودکان است هر موردی که می‌گوید بررسی کنید و در صورتی‌که مشکلی وجود نداشت به روانشناس کودک برای بررسی بیشتر مراجعه کنید.
۳-با کودک صحبت کنید تا مهد رفتن آسان‌تر شود
در فرایند اجتناب فرزندتان از رفتن به مهدکودک، به دنبال الگوهایی در این رفتار و سرنخ‌هایی عینی برای توضیح خودداری او از رفتن به مهد باشید. مثلا آیا زمان یا روز خاصی وجود دارد که برای رفتن بهانه می‌آورد؟ برای کاهش استرس کودک می‌توانید با او صحبت کنید و بپرسید چه چیزی او را نگران می‌کند. شفاف‌سازی کنید که برنامه‌ای برای رفتن او به مهدکودک تدارک می‌بینید که دغدغه‌ای نداشته باشد. به فرزندتان اطمینان دهید که می‌تواند با حمایت کامل شما بر این مشکل غلبه کند. اگر در توصیف نگرانی‌های خود مشکل دارد یا نمی‌خواهد صحبت کند، به او فشار نیاورید و صحبت را به زمانی که کمی آرام‌تر شد موکول کنید.
۴-روزهای اول در محیط مهدکودک زودتر حاضر شوید
تصور کنید به یک مهمانی دیر رسیده‌اید و همه قبل از شما آن‌جا رسیده‌اند. اگر مهمانی شامل دوستان و خانواده آشنا باشد، ممکن است مشکلی نداشته باشید، اما اگر در آن جمع کسی را نشناسید چطور؟ احتمالا احساس می‌کنید معذب هستید و ترجیح می‌دهید محیط را ترک کنید. همین امر در مورد فرزند شما نیز صادق است. زمانی که برای اولین بار در یک محیط ناآشنا و پر از غریبه قرار می‌گیرد احتمالا دلش نمی‌خواهد از شما جدا شود. اما با آوردن او به مهدکودک حتی چند دقیقه زودتر، اجازه می‌دهید قبل از شروع هرج و مرج در آن‌جا مستقر شود. با این کار فرزند شما فرصت خواهد داشت قبل از آمدن بچه‌ها توجه مربی‌اش را جلب کرده و ارتباط بهتری با او بگیرد. در نتیجه احساس راحتی بیشتری با محیط و افراد می‌کند.
اگر کودک شما خجالتی است حتما قبل از حضور سایرین در مهدکودک حاضر باشید. همین اقدام کوچک در تقویت اعتماد به نفس کودک شما موثر است و به برقراری ارتباط او با سایرین کمک می‌کند.برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کودکان خجالتی، پیشنهادمی‌کنیم مقاله «با بچه خجالتی چگونه رفتار کنیم؟» را مطالعه کنید.
همچنین بهتر است، همه چیز را شب قبل رفتن به مهدکودک آماده کنید تا از عجله در آخرین لحظه جلوگیری کنید. پیشنهاد می‌شود با کمک کودک، وسایلی مانند نهار و کیفش را ببندید و لباس‌هایش را آماده کنید.
۵- رفع نگرانی‌های کودک، ترس‌های مهد رفتن را برطرف کنید
حتما زمانی را برای گپ‌زدن با فرزندتان در مورد شروع مهدکودک در نظر بگیرید. توضیح دهید که نگرانی‌هایی مانند: « اگه نتونم دوست پیدا کنم و تنها بمونم چی؟» و «اگه گم بشم چی؟» طبیعی هستند و معمولا در عرض چند روز از بین می‌روند. به خاطر داشته باشید که اگرچه نگرانی‌های بچه‌ها ممکن است برای شما غیر واقعی به نظر برسند، اما برای آن‌ها واقعی هستند.
از کودک برای بیان نگرانی‌هایش تشکر کنید و سپس راه‌حل‌ها را با هم پیدا کنید. مثلا: «اگه سرویسم بره و جا بمونم چی؟ من شماره خودم و راننده سرویست رو روی یک کارت شاخص می‌نویسم و اونو به داخل کوله‌پشتیت سنجاق می‌کنم که بتونی تماس بگیری. ضمنا مربیت هم تو مهدکودک هست که بهت کمک کنه».
۶- با مسئولین مهدکودک درباره مشکل بی‌علاقگی فرزندتان صحبت کنید
با مربی و یا مشاور مهد فرزندتان ملاقات کنید. زمانی را پیدا کنید که هر دوی شما (پدر و مادر) بتوانید،حضور پیدا کنید. این ملاقات فرصتی است برای یافتن اطلاعات بیشتر در مورد آن‌چه ممکن است اتفاق افتاده باشد. مثلا: آیا قلدری اتفاق می‌افتد؟ آیا احتمال آزار جنسی وجود دارد؟ این کار علاوه بر در جریان گذاشتن مسئولین مهد و جمع‌آوری اطلاعات بیشتر، نشان می‌دهد که شما والدی دغدغه‌مند و مسئول هستید. این موضوع بدرفتاری‌های موجود با کودک را به حداقل می‌رساند.
همچنین فراموش نکنید که پیش از رفتن به مهدکودک با فرزندتان در مورد حفظ حریم شخصی‌اش صحبت کنید. شما می‌توانید در مقاله «تربیت جنسی کودکان» اطلاعات مفیدی در این زمینه بیابید.
۷-در مورد رفتن به مهدکودک به صورت مثبت با کودکان صحبت کنید
زمانی که فرزندتان هر روز در برابر رفتن به مهدکودک مقاومت می‌کند، ممکن است ناخواسته به طرز بدی این عمل را به یک تنبیه تبدیل کنید یا برای آن رشوه در نظر بگیرید. این کار فقط این ترس و فرضیات او را تایید می‌کند که مهدکودک مکانی رعب‌آور است. مثلا: «هر چقدر هم گریه کنی من می‌برمت پس الکی زور بیخود نزن» یا استفاده از تهدیدهای توخالی: «اگه انقدر هر روز سر رفتن ادا بازی در بیاری، همه اسباب‌بازیاتو می‌گیرم ازت». استفاده از رشوه: «اگر کفش‌هاتو بپوشی که بریم توی راه برگشت واست بستنی می‌گیرم».
به جای این کارها می‌توانید به او توضیح دهید که مهدکودک چیزی است که همه ما تجربه کرده‌ایم و فعالیت‌های سرگرم‌کننده‌ای را که می‌توان در آن‌جا انجام داد، در هیچ‌جای دیگری امکان‌پذیر نیست. مزایا را برای او برجسته کنید. به عنوان مثال: زمین بازی را که چندین بار در روز از آن استفاده می‌کند، دوست‌های جدیدی که پیدا می‌کند، کتاب‌های زیادی که می‌خواند و آهنگ‌ها و بازی‌هایی که انجام می‌دهد را به او یادآوری کنید. همچنین با نهارهایی که برای او بسته‌بندی می‌کنید، تجربه او را در مهدکودک مثبت‌تر کنید! وعده‌های غذایی، میان‌وعده‌ها، یا حتی خوراکی‌های خاصی برای فرزندتان در نظر بگیرید. شما همچنین می‌توانید یک عکس خانوادگی را چاپ کرده و به عنوان یک سورپرایز خاص در کیف او قرار دهید.
۸-فرزندتان را برای انجام اولین فعالیتش در مهدکودک راهنمایی کنید
هیچ‌چیز نمی‌تواند به اندازه ایستادن در وسط یک اتاق بدون هیچ ایده‌ای برای انجام کارهای بعدی احساس ناخوشایندی داشته باشد. این دقیقا همان کاری است که شما باید به فرزندتان در مورد آن بگویید. اگر فرزند شما با برنامه مهدکودکش آشنا نباشد، ممکن است احساس اضطراب بیشتری را تجربه کند چون نمی‌داند چه کاری انجام دهد.
در چند روز اول، او را به سمت فعالیتی که می‌تواند انجام دهد راهنمایی کنید، به‌خصوص فعالیتی که از آن لذت می‌برد، مانند پازل یا لگوبازی. برای مثال: «می‌تونی تا مربیت میاد با هر کدوم از این وسایل بازی کنی، اما وقتی اومد بهتون می‌گه چه کارایی با هم قراره انجام بدین. بعدش هم وقتی صدای زنگ بیاد می‌تونین برین تو حیاط مهدکودک و با بقیه دوستات خوراکیای تو کیفتو بخورین. آخرش هم من میام دنبالت که برگردیم خونه».
با راهنمایی او به سمت یک کار مورد علاقه، می‌توانید به او کمک کنید به جای تمرکز بر روی خروج قریب‌الوقوع شما، روی فعالیت‌های مثبت تمرکز کند. او همچنین می‌تواند با توضیح‌های شما در مورد روز خود هیجان زده و کنجکاو شود. همچنین او به جای نگرانی در مورد جدا بودن از شما، می‌تواند فورا یک فعالیت سرگرم‌کننده را آغاز کند. از مربی‌اش بپرسید که چه فعالیتی را در چند روز گذشته بیشتر دوست داشته است. به این ترتیب، نه تنها می‌توانید او را به سمت آن فعالیت راهنمایی کنید، بلکه می‌توانید در هنگام خروج از خانه و رفتن به مهدکودک او را در مورد آن هیجان زده کنید. مثلا: «شرط می‌بندم که امروز با حیوونای جنگلی که ساختی خیلی بهت خوش می‌گذره!».
بهترین سن برای مهد کودک رفتن چه سنی است؟
طبیعی است وقتی فرزندتان در برابر رفتن به مهدکودک مقاومت می‌کند، احساس ناامیدی و خستگی کنید، اما این مشکل قابل حل شدن است و خوشبختانه، اکنون چندین گام عملی و راهکار در این مقاله برای انجام دادن دارید.
هیچ پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد که «کودکان از چه زمانی مهدکودک را شروع می‌کنند؟» میانگین سنی برای شروع مهدکودک بین ۳ تا ۵ سال است و اکثر مهدکودک‌ها از حدود ۲ و نیم سالگی شروع به پذیرش کودکان می‌کنند، اما این بدان معنا نیست که کودک شما به‌طور جادویی در این سن برای رفتن به این مراکز آماده است.
آمادگی برای مهدکودک بیشتر به مرحله رشدی بستگی دارد که کودک شما در آن قرار دارد. آیا او از نظر اجتماعی، عاطفی، جسمی و شناختی آماده شرکت در یک برنامه آموزشی روزانه ساختاریافته با گروهی از کودکان دیگر است؟ آیا فرزند شما نسبتا مستقل است؟ آیا او زمانی را دور از شما گذرانده است؟ آیا او تا به حال وظایف کوچکی را به تنهایی به انجام رسانده است؟ چرا می‌خواهید او را به مهدکودک بفرستید؟ برای پاسخ به این سوالات می‌توانید با یک روانشناس کودک و مراقبان و همسر خود مشورت کنید و تصمیم مناسب را بگیرید.
اگر در نهایت فکر می‌کنید فرزندتان هنوز کاملا آماده نیست، اشکالی ندارد. به یاد داشته باشید که همه بچه‌ها با سرعت خودشان رشد می‌کنند و عجله‌ای برای رفتن به مهدکودک وجود ندارد. همچنین توجه داشته باشید که مهدکودک‌های مختلف دارای فلسفه‌های منحصر به فرد و شرایط آمادگی متفاوت هستند پس شرایط هر کدام را بررسی کنید. ممکن است فرزند شما برای یک مهدکودک آماده نباشد، اما در دیگری خوب عمل کند.
آیا شما راهکار دیگری را برای علاقه‌مند کردن کودکان به مهدکودک و روبرویی با اجتناب آن‌ها سراغ دارید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
گلنار رضازاده هستم بازی درمانگر و روان درمانگر کودک، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مشاوره خانواده از دانشگاه خوارزمی تهران. از سال ۱۳۹۴ به صورت تخصصی در حوزه بازی‌درمانی، آموزش مهارت‌های زندگی کودک، فرزند پروری و مدیریت استرس والدین مشغول به کار بوده‌ام. باتوجه به اینکه محتوای حوزه کودک بسیار حساس و مهم است، تمامی منابع و مطالب تولید شده در بلاگ کیدزی را پیش از انتشار بررسی می‌کنم.
زهرا سادات طالبیان هستم روانشناس کودک، دارای مدرک کارشناسی روانشناسی بالینی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی از دانشگاه یزد. از سال ۱۳۹۲ به صورت تخصصی در حوزه‌های بازی درمانی، درمانگری کودک( تشخیص و درمان اختلالات مختلف)، آموزش مهارت‌های زندگی به بچه‌ها و فرزندپروری مثبت، فعالیت کرده‌ام. در تیم کیدزی به‌عنوان نویسنده و روانشناس کودک، تلاش می‌کنم مطالب مربوط به کودکان و دغدغه‌های والدین را در قالب مقالات آموزشی ارائه دهم.
بسیار عالی ، خیلی زحمت کشیده شده برای این مقالات کاملا مشخصه ، من خیلی استفاده کردم
از لطف و محبت شما بسیار سپاسگزاریم.
سلام.
من یه پسر ۳.۵ ساله دارم که همین مساله رو باهاش داریم. از اونجا که در دوران کرونا ارتباط زیادی با کودکان هم‌سن خودش نداشته و دایما پیش همسرم یا والدینمون بوده، الآن به راحتی نمی‌پذیره که بمونه توی مهد کودک.
امیدوارم راهکارهایی که شما دادید به حل مشکل کمک کنه.
ممنونم از شما.
ما هم امیدواریم با این راهکارها مشکل مهدکودک رفتن پسرتون به زودی حل بشه. ممنون که تجربیات خودتون رو با ما به اشتراک گذاشتید.
مقاله خیلی جامع و جذابی بود. فکرشو نمیکردم بچه ها از مهد کودک رفتن فراری باشن تا اینکه این رفتار رو توی بچه یکی از فامیلامون دیدم . این مقاله رو براش فرستادم تا بخونه و استفاده کنه از نکاتش . ممنون
ممنون از شما
خیلی مقاله خوب و جامعی بود. تشکر
ممنون خوشحالیم که مقاله مورد توجه شما قرار گرفته.
بچه من از اولشم خیلی علاقه مند بود به مهد کودک. اصن دیگه دوس نداشت بیاد خونه وقتی رفت 😂😂
وااااای من خودم تو بچگیم دلم نمیخواست برگردم از مهدکودک! مامانمو جلو در میدیدم میزدم زیر گریه میگفتم نریییم خونهههه قشنگ یادمه 🤣🤣🤣
چقدر عالی. ممنون که تجربه خودتون رو بیان کردید.
خیلی عالی
ممنون از لطف شما.
خیلی خوب بود ممنونم
خوشحالیم که مقاله براتون مفید بوده.
واقعا خیلی مهمه که بدونیم چجوری مقابله ی درست کنی بااین مشکل.ممنون که راهکارای ساده و موثر ارائه میدین😍
بله خیلی مهمه. ممنون از شما و خوشحالیم که راهکارها برای شما مفید بوده.
آخ از اون روزی که بچه نخواد بره مهد :))
سلام. من نیاز به راهنمایی در خصوص کودکم دارم. چطور میتونم از کمکتون استفاده کنم؟ بسیار ممنونم از توجه شما.
سلام ممنون از اعتماد شما. شما می‌تونید از طریق صفحه اینستاگرام هم با ما در تماس باشید. آدرس این صفحه:
https://instagram.com/kidzy.land?igshid=YmMyMTA2M2Y=
من پسرم ۵سالشه الان ۲ماه باهاش میرم مهد خیلی اذیتم کرده قبول نمیکنه بمونه
سختی این مشکل کاملا قابل درکه اما بهتره به‌جای اجبار کودک برای رفتن به مهدکودک، برای بررسی دقیق‌تر علت این مشکل به همراه فرزندتون به ملاقات یک روانشناس کودک برید.